Verwijde aders in de benen

Spataderen (varices) komen zowel bij vrouwen als mannen voor, maar wel vaker bij vrouwen dan bij mannen. De kans op spataderen neemt toe met de leeftijd. Boven de 80 jaar heeft ongeveer driekwart van de bevolking van het noordelijk halfrond spataderen. Spataderen zijn verwijde aders in de benen. Ze zien eruit als blauwe, kronkelige en soms bobbelige aders. Ze ontstaan doordat de kleppen in de aders niet goed sluiten en er bloed terugstroomt. Je kunt last krijgen van pijnlijke benen of kuiten, met name na lang staan.

Ontstaan van spataderen

Aders vervoeren het bloed naar het hart. Ze hebben kleppen die voorkomen dat het bloed terugstroomt. Als deze kleppen niet meer goed sluiten, stroomt er bloed door de zwaartekracht weer terug in het been. Door de hogere druk rekt de ader uit. Zo ontstaat een spatader.

De precieze oorzaak van het wijder worden van aderen is nog niet bekend. Waarschijnlijk zorgen afwijkingen in de aderwand ervoor dat de ader wijder wordt. De ader wordt daardoor minder elastisch (de rek is eruit). Als een ader verwijd is, sluiten de kleppen niet goed meer waardoor deze gaan lekken. Het gevolg is dat het omhoog getransporteerde bloed deels weer terugvloeit naar beneden: dat noemen we reflux. Door het terugvloeien wordt de ader overvol en zet op den duur uit. Hierdoor versterkt het probleem zichzelf. Soms begint het probleem bij de kleppen. Door een aangeboren afwijking (bijvoorbeeld het ontbreken van kleppen) of ziekte (bijvoorbeeld een trombosebeen) kunnen de kleppen niet of niet goed werken. Ook dan kunnen spataderen ontstaan.

Beenaderen, die het bloed van de voet terug naar het onderlichaam vervoeren, hebben een tamelijk slappe wand. Dat is in staande houding een nadeel, want dan is de druk op het bloed in je voet vijf keer zo hoog als wanneer je ligt. Door die hoge druk kan het bloed minder goed terugstromen naar het hart.

Spataderen: verwijde aders in de benen

Oorzaken van het ontstaan van spataderen

Een duidelijke aanwijsbare oorzaak van spataderen is er niet, maar er zijn wel factoren die de kans op spataderen vergroten.

Aanleg

In sommige families komen spataderen veel vaker voor dan in andere. Door aangeboren zwakte van het steunweefsel van de aderen kunnen spataderen ontstaan.

Zwangerschap

Door de invloed van hormonen en een minder goede terugstroom van bloed naar het hart (door druk van de groeiende baarmoeder) ontstaan makkelijker spataderen.

Hormonen (zoals waarschijnlijk oestrogeen)

Deze hormonen hebben invloed op de elasticiteit van de vaatwand.

Weinig beweging

Langdurig staan (bijvoorbeeld kappers en winkelpersoneel).

Trombose

Hierbij is een ader in het been afgesloten door een bloedstolsel. Bij het opruimen van het stolsel door het lichaam verandert zowel de klep als de elasticiteit van de vaatwand.

Zijn spataderen gevaarlijk voor je gezondheid?

Nee, meestal zijn ze niet gevaarlijk voor je gezondheid, ze zijn vooral lelijk. De kans op een ontsteking, bloeding of openbeen is zeer klein. Bij beginnende spataderen heb je vooral last van zware en vermoeide benen, jeuk en een gespannen gevoel, kramp en trekkende of stekende pijn in de kuiten of onrustige benen.

Als de spataderen langer bestaan geven ze vaak ook klachten zoals vocht rondom de enkels of aan de onderbenen, huiduitslag, verkleuring of verharding van de huid en ontstekingen. Bij een te laat herkennen of niet behandelen van spataderen kan er uiteindelijk een ‘open been’ ontstaan (een wond die niet lijkt te willen genezen).

Hoe voorkom je spataderen?

Het beste wat je kunt doen is veel er regelmatig bewegen zoals wandelen en fietsen. Je gebruikt hierbij de kuitspieren die zorgen voor een pompwerking naar boven.

  • Loop regelmatig als je een staand of zittend beroep hebt
  • Strek bij regelmaat de voeten en tenen en loop af en toe op de tenen om de kuitspieren aan te spannen
  • Vermijd knellende schoenen of hoge hakken
  • Zorg voor een gezond gewicht

Wanneer adviseert de podoloog om naar de huisarts te gaan?

Als geconstateerd wordt tijdens een consult dat iemand regelmatig of constant last heeft van dikke enkels, vermoeide benen en jeuk of het gevoel heeft dat er iets over de benen heen loopt stuur ik ze door naar de huisarts voor eventuele steun- of elastisch kousen. Je draagt ze om erger te voorkomen en ze nemen de druk weg uit de onderbenen en verminderd hierdoor de kans op nieuwe spataderen.

Het vaststellen van spataderen

Spataderen zijn meestal duidelijk zichtbaar maar bij ernstige klachten kan de huisarts kan je ook doorsturen voor nader onderzoek bij de fleboloog om ze te laten verwijderen. Er volgt dan een aanvullend onderzoek met bijvoorbeeld:

  • Doppler-onderzoek: een onderzoek met ultrageluidsgolven
  • Duplexonderzoek: een combinatie van echografie en het Doppleronderzoek
  • Lichtreflexierheografie (LRR): onderzoek met infrarood licht
  • Flebografie: röntgenfoto's van de bloedvaten
  • MRI-scan en MRA-scan
  • CT-scan

Vind een praktijk

Benieuwd wat onze Podozorgers voor u kunnen betekenen? Met meer dan 100 Podozorg praktijken is er altijd een Podozorger bij u in de buurt! Klik op de onderstaande knop en vind een de dichtstbijzijnde Podozorg praktijk.

Vind een praktijk

Over de auteur

Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door Jacqueline Lakeman. Zij is (register) podoloog, MSU-echografist en aangesloten bij Podozorg Nederland. Deze groep gelijkgestemde podologen willen samen maar één ding: de allerbeste zijn in hun vak. Dat kan alleen bereikt worden als we blijven leren en ontdekken. Daarom delen zij hun kennis middels deze publicaties.

Wordt uw behandeling vergoed?

Bij de meeste zorgverzekeraars betaalt u aan de podotherapeut alleen de eventuele eigen bijdrage. Wordt uw behandeling volledig vergoed, dan betaalt u natuurlijk helemaal niets. U hoeft de behandeling dan ook niet voor te schieten, uw podotherapeut declareert rechtstreeks bij uw zorgverzekeraar.

Lees meer over vergoedingen

Onze patiënten aan het woord

Lees alle ervaringen

arrow_circle_left
  • format_quote

    Ervaring van Marieke

    “Duidelijk overleg over de doelen en voortgang van de behandeling. Er wordt verder gekeken dan de klachten om onderliggende oorzaken te achterhalen.”

  • format_quote

    Ervaring van Edwin

    “De zolen werken zeer goed. Na erg lang lopen is de pijnklacht nog een 2tje waar het zeker een 8 was.”

  • format_quote

    Ervaring van Henk

    “Afspraak maken ging echt vlot! Ik draag nu steunzolen waar ik met plezier op kan lopen en mijn voetklachten zijn in korte tijd verholpen.”

  • format_quote

    Ervaring van Hulya

    “Na ongeveer twee maanden werd mijn pijn veel minder. Ik kan nu om de dag ongeveer 13 km lopen!”

  • format_quote

    Ervaring van Frans

    “Mijn hielspoorklachten bleken door mijn omhoogstaande grote teen te komen. Ik kreeg uitgebreide uitleg over oorzaak en oefeningen.”

arrow_circle_right

Heeft u last van pijnlijke voeten?

Heeft u last van pijn of andere klachten bij het lopen of staan? U bent niet de enige!

In onze Podozorg praktijken doen we dagelijks ervaring en kennis op over een groot aantal voetklachten. Deze kennis en ervaring hebben we gebundeld en voor u beschikbaar gesteld.

Alles over voetklachten

Recente publicaties

  • Pijn onder de voorvoet

  • Hielspoor

  • Beknelde zenuw in de voorvoet

  • Pijnlijke achillespees

  • Kromme stand van de teen

  • Bult bij de kleine teen

Recente publicaties

  • 28 maart 2024

    Het inzetten van e-Health bij voetklachten

    E-Health biedt geavanceerde hulp bij voetklachten, versnelt herstel en verbetert therapietrouw voor duurzame gezondheid.

    Door Jacqueline Lakeman

  • 07 maart 2024

    Voetoefeningen bij hielpijn

    Effectieve rekoefeningen bij hielpijn voor verbeterde lenigheid en klachtenverlichting, aanbevolen door voetspecialisten.

    Door Ellen Karsdorp

  • 25 januari 2024

    Wintersport en voetklachten

    Tijdens de wintersport ontstaan veel voetklachten. Botbreuken, een ski-teen, neuroom van Morton en blauwe- en drukplekken zijn de meest voorkomende.

    Door Gijsbert Lalkens en Frank Henzen

  • 11 januari 2024

    Alles over beenlengteverschil

    Ontdek alles over beenlengteverschil: wat veroorzaakt het, welke klachten geeft het en hoe wordt het behandeld?

    Door Mienke van der Goot

  • 14 december 2023

    De expertise van de therapeut

    Verken de deskundige aanpak van Podozorg's therapeuten bij het behandelen van voetklachten met gespecialiseerde technieken.

    Door David Bosman

  • 16 november 2023

    De hielspoormythe

    Leer alles over de hielspoormythe: de misvattingen, oorzaken en behandeling van hielpijn, plus tips voor zelfzorg en preventie.

    Door Lisette de Graauw